Opieka koordynowana. Kolejny etap zmian w przychodniach podstawowej opieki zdrowotnej

Małopolscy pacjenci mogą skorzystać koordynowanej opieki w 100 przychodniach podstawowej opieki zdrowotnej. Opieka koordynowana to szerszy wachlarz badań i możliwość leczenia najczęstszych chorób przewlekłych w gabinecie lekarza rodzinnego.

Od 1 października 2022 roku lekarze pierwszego kontaktu w placówkach podstawowej opieki zdrowotnej mogą realizować świadczenia zdrowotne w nowym modelu zwanym opieką koordynowaną. Wprowadzenie opieki koordynowanej to kolejny etap zmian w przychodniach podstawowej opieki zdrowotnej i wzmocnienia ich roli w systemie ochrony zdrowia.

- Wprowadzenie opieki koordynowanej w POZ to jedna z najistotniejszych z punktu widzenia pacjenta zmian w systemie opieki zdrowotnej w ostatnich latach. Daje możliwość leczenia najczęstszych chorób przewlekłych w poradniach POZ i szerszy wachlarz diagnostyczny. W ramach opieki koordynowanej lekarz rodzinny może zlecić swoim pacjentom badania, które do tej pory były zarezerwowane dla poradni specjalistycznych – wyjaśniał w trakcie briefingu w Krakowie wiceminister zdrowia Waldemar Kraska.

Schorzenia leczone w ramach opieki koordynowanej

W ramach opieki koordynowanej lekarz podstawowej opieki zdrowotnej współpracuje z lekarzami specjalistami, pielęgniarką POZ i dietetykiem. Koordynacja opieki nad pacjentem dotyczy schorzeń z zakresu: kardiologii, diabetologii, chorób płuc, endokrynologii.

W przypadku pacjentów, u których zdiagnozowano choroby z tych zakresów, lekarz POZ przeprowadza poradę kompleksową, na której wspólnie z pacjentem ustala indywidualny plan leczenia.

Opieka koordynowana dotyczy pacjentów, którzy są przewlekle chorzy, są powyżej 18 roku życia i są leczeni w placówkach POZ.

Dodatkowe badania, konsultacje ze specjalistami, rola koordynatora

Wprowadzenie opieki koordynowanej w POZ wiąże się z poszerzeniem listy badań diagnostycznych, które może zlecić lekarz rodzinny. Chodzi między innymi o pakiet badań tarczycowych: antyTPO, antyTSHR, antyTG, EKG wysiłkowe, Holter EKG, USG Doppler naczyń kończyn dolnych lub ECHO serca. Do tej pory na te badania kierował lekarz specjalista.

Poszerzenie katalogu badań w POZ skróci czas potrzebny na wykonanie diagnostyki, pozwoli na szybsze postawienie diagnozy i wprowadzenie właściwego leczenia.

W razie potrzeby lekarz POZ ma możliwość zlecenia choremu konsultacji z dietetykiem (np. przy rozpoznaniu cukrzycy) czy wizyty w poradni specjalistycznej. Może również sam skonsultować stan zdrowia swojego pacjenta z lekarzem specjalizującym się w danej dziedzinie – diabetologii, endokrynologii, chorobach płuc, kardiologii.

Nad całością procesu terapii czuwa koordynator, współpracujący z całym zespołem zajmującym się pacjentem w ramach opieki koordynowanej. Przepisy nie wymagają, aby była to osoba nowozatrudniona. Zadania koordynatora może realizować personel, który już pracuje w poradni.

- Zainteresowanie opieką koordynowaną jest większe niż się spodziewano. Na jej wdrożenie musimy jednak patrzeć jak na proces, roz­ciągniętą w czasie zmianę poprawy opieki nad pacjen­tami w POZ. O tym, że potrzebne są zmiany w opiece podstawo­wej, m.in. takie, jakie teraz zachodzą, mówiliśmy już kilka, nawet kilkanaście lat temu. Wtedy również część lekarzy rodzinnych popierała zmiany, część miała obawy. Dziś spotykamy się z małopolskimi przedstawicielami placówek podstawowej opieki zdrowotnej, aby rozwiać pewne wątpliwości, które mogły się do tej pory pojawiać. Im lepiej poradnie POZ przygotują się do wdrożenia u siebie opieki koordynowanej, tym szybciej pacjenci zostaną jej beneficjentami – mówiła prof. UMW dr hab. Agnieszka Mastalerz-Migas Pełnomocnik Ministra Zdrowia do spraw wdrożenia opieki koordynowanej w POZ, konsultant krajowa w dziedzinie medycyny rodzinnej.

Finansowanie opieki koordynowanej

Możliwość zlecania nowych badań, ustalanie indywidualnego planu leczenia, konsultacje z lekarzem specjalistą w formie lekarz – lekarz oraz lekarz – pacjent, nowe zadania dla koordynatora są odrębnie wycenione i dodatkowo finansowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Opieka koordynowana jest opłacana niezależnie od stawki kapitacyjnej.

Lekarz POZ otrzymuje środki na koordynację w formie budżetu powierzonego. Ten model rozliczania części świadczeń w POZ pojawił się już w lipcu 2022 r. Wtedy lekarze POZ zyskali możliwość zlecania 8 dodatkowych badań, gdzie za każde z nich NFZ płaci odrębnie.

W przypadku opieki koordynowanej jest podobnie. Lekarz POZ otrzymuje budżet powierzony na koordynację, gdzie każde badanie i konsultacje Fundusz rozlicza według kosztów wycenionych przez Agencję Technologii Medycznych i Taryfikacji.

Opieka koordynowana w Małopolsce

– Opieka koordynowana to dla personelu medycznego i przychodni nowy standard pracy zespołowej i porządkowania organizacji opieki nad pacjentem. A co za tym idzie dodatkowe pieniądze w ramach budżetu powierzonego, które NFZ przekazuje na ten cel. Lekarze rodzinni w Małopolsce są dobrze przygotowani do nowych zadań. Do naszego oddziału cały czas wpływają wnioski placówek zainteresowanych objęciem pacjentów nowym modelem opieki. Obecnie w Małopolsce jest ponad 100 placówek podstawowej opieki zdrowotnej, w których realizowana jest opieka koordynowana.  To przychodnie m.in. z Krakowa, Tarnowa, Nowego Sącza, Dąbrowy Tarnowskiej, Nowego Targu, ale również mniejszych miejscowości i wsi – Grybowa, Klikuszowej, Radziszowa czy Juszczyna. Te z mniejszych miejscowości cieszą tym bardziej, bo dla nich ten proces może być trudniejszy, ale jednocześnie pokazują one wysoki poziom zaangażowanie i dobrą organizację – podkreślała Dyrektor Małopolskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ w Krakowie Elżbieta Fryźlewicz-Chrapisińska.

Wprowadzenie opieki koordynowanej w konkretnej przychodni jest dobrowolne. Przychodnie, które już są gotowe do włączenia koordynacji, od 1 października 2022 r. mogą występować do oddziałów wojewódzkich NFZ z wnioskiem o rozszerzenie umowy o usługi związane z opieką koordynowaną.