Zwyciężyła natura i determinacja. Otwarto rezerwat "Kleszczowskie Wąwozy"

22 marca oficjalnie otwarto rezerwat przyrody "Kleszczowskie Wąwozy", symbol wieloletniej walki o ochronę unikalnego ekosystemu. - Mamy nowy rezerwat przyrody w Małopolsce, o którego powstanie od lat walczyła Anna Treit wraz z wieloma osobami. I jestem dumna, że mogłam ich wszystkich w tych działaniach wspierać - podsumowała posłanka Daria Gosek-Popiołek, która wspomagała inicjatywę.

Święto natury i społeczności

W sobotę, 22 marca w samo południe, na łąkach przy wejściu do rezerwatu, zgromadziły się dziesiątki osób – mieszkańcy, przyrodnicy, aktywiści oraz przedstawiciele władz lokalnych. Uroczystość rozpoczęła się od powitania gości, po którym nastąpiły podziękowania dla wszystkich zaangażowanych w ochronę tego wyjątkowego miejsca.

Niezapomnianym elementem wydarzenia była niespodzianka muzyczna w wykonaniu orkiestry Czarne Pióra, nowego projektu artystycznego Fiksum Dyrdum. Ich melodie, splecione z dźwiękami natury, wprowadziły zebranych w magiczny nastrój. Następnie Siostry Rzeki zaprezentowały performance artystyczny, który podkreślił symbiozę człowieka z przyrodą.

Kulminacją spotkania był wspólny spacer po rezerwacie. Uczestnicy mieli okazję podziwiać malownicze wąwozy, wiekowe drzewa i wsłuchać się w opowieści przewodników o bogactwie flory i fauny tego miejsca.

Pięć lat determinacji

Wszystko zaczęło się pięć lat temu, kiedy mieszkańcy Kleszczowa, zaniepokojeni planami wycinki lasu, postanowili działać. Na czele inicjatywy stanęła Anna Treit, której miłość do lokalnej przyrody stała się inspiracją dla wielu. Idea propagowana była m.in. na dedykowanej stronie na Facebooku: Ratujmy kleszczowskie wąwozy.

Po otwarciu rezerwatu w sobotę 22 marca nie kryła radości. "Wciąż jestem w sobotnim transie świętowania. Jak na Weselu Wyspiańskiego w reżyserii Klaty w Teatrze Starym. Co za kolory. Co za szczęście na twarzach! Co za goście! Co za dzień! Co za Rezerwat Przyrody Kleszczowskie Wąwozy! Zapomniałam o jednej ważnej sprawie. Tuż przed końcem poszłam na stronę do wąwozy i tam spotkałam wspaniałego dzika. Ależ one tam mają teraz spokój" - napisała.

Droga do utworzenia rezerwatu nie była łatwa. Wspólnie z przyrodnikami, naukowcami i aktywistami rozpoczęto inwentaryzację terenu. Wyniki badań były imponujące: 346 gatunków grzybów, 242 gatunki chrząszczy, 75 gatunków mchów i wątrobowców oraz około 50 gatunków ptaków . Te liczby potwierdziły unikalność ekosystemu Kleszczowskich Wąwozów.​

Jednak mimo naukowych dowodów, droga do uzyskania statusu rezerwatu była wyboista. Pierwszy wniosek złożony w 2020 roku został odrzucony. Dopiero w 2023 roku, dzięki nieustępliwości społeczności i wsparciu takich osób jak posłanka Daria Gosek-Popiołek, udało się osiągnąć przełom. Posłanka, wspominając tamte czasy, powiedziała: "Swoją pierwszą kadencję w Sejmie zaczęłam od wsparcia działań na rzecz utworzenia rezerwatu Mała Puszcza Kleszczowska. Dzisiaj odbyło się pierwsze posiedzenie lokalnego zespołu ds. lasów społecznych o zwiększonej funkcji społecznej wokół miasta Kraków."

Dla wielu osób otwarcie rezerwatu to dowód na to, że wspólne działania mogą przynieść realne zmiany. Jak podkreśliła Anna Treit: "W powołanie tego rezerwatu zaangażowało się wiele wspaniałych osób: społeczników, aktywistek, przyrodników, edukatorek, dziennikarzy i polityczek. To było niesamowite doświadczenie. Świętujmy, bo miłość do przyrody zwyciężyła!" ​

Rezerwat "Kleszczowskie Wąwozy" o powierzchni 63,48 ha położony jest w gminie Zabierzów, w województwie małopolskim, na terenie Tenczyńskiego Parku Krajobrazowego . Charakteryzuje się zróżnicowanym krajobrazem pełnym wąwozów, jaskiń i wychodni skalnych. Wiekowe buki, jawory oraz bogactwo siedlisk sprawiają, że jest to miejsce o wyjątkowej wartości przyrodniczej.​

"Było pięknie! Zobaczcie jaka Anna Treit jest szczęśliwa! W sobotę przecięła czerwoną wstążkę rozciągniętą miedzy drzewami prowadzącymi do Nowego Rezerwatu Kleszczowskie Wąwozy! To dzięki jej uporowi i determinacji i pomocy wybitnych obrońców przyrody się udało! Ale chyba jest też taka szczęśliwa, że było tak pięknie, że tyle dzięciołów i wstążki czerwone, i byliśmy tak eleganccy, prawie jak dzięcioły... i palmy z bazi przed wielkanocne, Kleszczowskie" - napisała Cecylia Malik, która wraz z bliskimi wymyśliła i przygotowała oprawę tego święta. Dzięcioły powstały podczas specjalnie zorganizowanych warsztatów w Składzie Solnym.

Łyżka dziegciu

Mimo sukcesu, utworzenie rezerwatu spotkało się z obawami części lokalnej społeczności. Cześć mieszkańców obawia się nowych ograniczeń. W rezerwacie nie będzie można zbierać grzybów, jeździć konno ani uprawiać sportów rowerowych. Psy również nie będą mile widziane.  Powstanie rezerwatu rodzi też pytania o potencjalne trudności w realizacji planów budowy obwodnicy.

Organizacje ekologiczne zapowiadają dalsze działania na rzecz rezerwatu – edukację przyrodniczą, spacery tematyczne i monitoring ekosystemu. Nowo powstały rezerwat zaprasza każdego, kto chce doświadczyć niezwykłego piękna dzikiej przyrody i docenić wysiłek tych, którzy walczyli o jej ochronę.

Trzeba go odwiedzić - „Naprawdę warto!”

„Mamy nowy rezerwat przyrody w Małopolsce! To rezerwat "Kleszczowskie Wąwozy", o którego powstanie od lat walczyła Anna Treit wraz z wieloma osobami: mieszkańcami Kleszczowa, Zabierzowa , Krakowa, przyrodniczkami i przyrodnikami, naukowcami, społeczniczkami, aktywistami, artystkami. I jestem dumna, że mogłam ich wszystkich w tych działaniach wspierać. Otwarcie było równie spektakularne jak właśnie ta walka, przede wszystkim dzięki cudownej oprawie artystyczno-muzycznej autorstwa Sióstr Rzeki i Cecylii Malik oraz Zofii Szyrajew z zespołem Czarne Pióra. Dla mnie to było też wzruszające: 5 lat temu na wspólnym kolędowaniu w Ratujmy kleszczowskie wąwozy pojawiłam się z kilkumiesięczną Józefiną - to był początek mojej pracy w sejmie. A dziś odwiedziłam Kleszczów z już całkiem dużą dziewczynką, która najlepiej czuje się w lesie wypatrując ptaków i szukając owadów. Zachęcam was do odwiedzania rezerwatu w Kleszczowie - naprawdę warto!” - podsumowała Daria Gosek-Popiołek.

fot. Fb. Daria Gosek Popiołek, Ratujmy kleszczowskie wąwozy