Odpust ku czci Zaśnięcia i Wniebowzięcia NMP. Skąd wzięła się tradycja tych obchodów?

Kalwaryjskie sanktuarium zaprasza na tradycyjny odpust ku czci Zaśnięcia i Wniebowzięcia NMP. Uroczystości, które rozpoczną się 11 sierpnia potrwają 7 dni, a ich kulminacja będzie Uroczystość Wniebowzięcie NMP, 15 sierpnia, kiedy do Kalwarii przybędą dziesiątki tysięcy pielgrzymów. Skąd wzięła się tradycja tych obchodów?

Święto Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny: Tradycja, Wiara i Historia

Święto Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, obchodzone 15 sierpnia, ma swoje korzenie w starożytnych tradycjach chrześcijańskich, sięgających pierwszych wieków naszej ery. Początkowo znane jako "zaśnięcie Maryi", święto to zyskało nową nazwę i znaczenie w VI wieku, kiedy to w Konstantynopolu ustalono jego datę na 15 sierpnia. Od VII wieku zaczęto je obchodzić także w Europie. W kościołach wschodnich, zachowujących kalendarz juliański, święto to przypada 28 sierpnia.

Kult Maryi Wniebowziętej

Maryja, Matka Boża, odgrywała i odgrywa centralną rolę w wierzeniach katolickich. Kult Wniebowzięcia Maryi był szczególnie żywy, co zaowocowało wystawieniem tysięcy świątyń pod jej wezwaniem oraz powstaniem ośmiu zakonów. Przekonanie wiernych, że Maryja po śmierci została wraz z ciałem i duszą wzięta do nieba, zostało oficjalnie potwierdzone przez papieża Piusa XII, który w 1950 roku ogłosił dogmat o Wniebowzięciu Najświętszej Maryi Panny.

Wniebowzięcie Maryi w Polsce

Święto Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny jest jednym z najstarszych uroczystości maryjnych na ziemiach polskich. W X wieku Najświętsza Maryja Panna została wybrana na patronkę metropolii gnieźnieńskiej, co świadczy o głębokim zakorzenieniu tego kultu w polskiej tradycji. Największym dziełem polskiej sztuki rzeźbiarskiej jest ołtarz Wita Stwosza w Kościele Mariackim w Krakowie, przedstawiający właśnie sceny zaśnięcia, wniebowzięcia i ukoronowania Matki Bożej.

Pielgrzymki i obchody święta

Dni poprzedzające uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny są tradycyjnie okresem pielgrzymek do sanktuariów maryjnych. 15 sierpnia to dzień kulminacji licznych pielgrzymek pieszych, które docierają na Jasną Górę w Częstochowie. Co roku w pielgrzymkach tych uczestniczy około 250 tysięcy wiernych z całej Polski.
W Kościele katolickim dni poprzedzające to święto są okresem przygotowań duchowych, a u unitów i prawosławnych święto Zaśnięcia Maryi poprzedza 14-dniowy post. Święto to jest również dniem dziękczynienia za zebrane plony, kiedy to wierni przynoszą do kościołów bukiety złożone ze zbóż, warzyw, owoców, kwiatów i ziół do poświęcenia.

Historyczne i współczesne znaczenie

Decyzją władz komunistycznych, 15 sierpnia przestał być dniem wolnym od pracy w 1955 roku. Jednak w maju 1989 roku Sejm przywrócił ten dzień jako ustawowo wolny od pracy. Największe uroczystości z udziałem przedstawicieli parlamentu, Episkopatu Polski oraz licznych pielgrzymów odbywają się na Jasnej Górze w Częstochowie. Najważniejszym punktem obchodów będzie suma pontyfikalna najczęściej z udziałem nuncjusza apostolskiego w Polsce i prymas Polski, która odbędzie się na jasnogórskich błoniach 15 sierpnia o godz. 11.
15 sierpnia jest również rocznicą "Cudu nad Wisłą", czyli zwycięstwa Wojska Polskiego nad Armią Czerwoną w 1920 roku, co uchroniło Europę przed bolszewizmem. W latach 1923-1947 oraz ponownie od 1992 roku, tego dnia Wojsko Polskie obchodzi swoje święto, a wierni przypisują zwycięstwo szczególnemu wstawiennictwu Matki Bożej.

Różnice w wierzeniach

Nie wszystkie wyznania chrześcijańskie uznają Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny za dogmat. W Kościele Starokatolickim Mariawitów jest to prawda wiary, jednak brak wiary w to wydarzenie nie eliminuje wiernego z możliwości przyszłego zbawienia. Protestanci natomiast w ogóle nie uznają Wniebowzięcia, argumentując, że Pismo Święte nie wspomina o nim.

Tradycyjne obchody w Kalwarii Zebrzydowskiej

W Małopolsce miejscem szczególnego kultu Maryi jest Kalwaria Zebrzydowska, gdzie czczona jest w słynącym laskami obrazie. Obraz, który według przekazów, miał w dzień Znalezienia Krzyża Pańskiego - w piątek dnia 3 maja 1641 r. obraz Matki Bożej zapłakać krwawymi łzami, trafił do sanktuarium. Towarzyszyła temu ciekawa historia. Tak opisują ją opiekujący się nim bernardyni: pan Paszkowski postanowił oddać obraz kościołowi w Marcyporębie. W drodze jednak, gdy tam zmierzał, stał się z nim dziwny jakiś wypadek. Choć nikogo przy sobie nie widział, czuł jednak dokładnie, jak go ktoś ciągnie za rękę i lasami w zupełnie innym kierunku prowadzi. Po bezdrożach i wśród gęstych zarośli szedł dość długo, powolny kierującej nim sile. Wreszcie minął jakieś góry i doliny, minął strumyki i leśne potoki, wciąż prowadzony silnie za rękę. Już niemal opadał na siłach, gdy las rzednieć począł, wreszcie się skończył, i nagle przed zdumionym okiem Paszkowskiego zajaśniała w całej krasie słynna świątynia kalwaryjska. Teraz dopiero zrozumiał i poznał, że sam Bóg na to miejsce go przyprowadził, tembardziej więc rozrzewniony tą szczególniejszą nad sobą w tych kilku ostatnich dniach łaską Bożą i widoczną opieką, przestąpił progi kościoła, złożył ze czcią obraz święty i zdumionym Ojcom oświadczył, że skoro na to miejsce Pan Bóg potężną swą dłonią go skierował, więc stanowczo pragnie, by przedziwny ten obraz nie gdzie indziej, ale w Kalwarii pozostał. Rozumie się, że i to, co się w drodze przydarzyło Paszkowskiemu, stało się wkrótce bardzo głośnem i rozsławiło obraz, jeszcze bardziej. Zewsząd lud się zbiegał, by nań spojrzeć, od świtu do zmroku klęczeli przed nim nabożni, gorąco się modląc. Mnóstwo światła gorzało na ołtarzu, na którym tymczasowo obraz złożono. W taki to sposób obraz Matki Bożej dotarł do Kalwarii.” - czytamy na stronie świątyni.

Dnia 15 sierpnia 1887 właśnie w uroczystość Wniebowzięcie NMP, roku słynący łaskami obraz został ukoronowany koronami papieskimi przez biskupa krakowskiego, Albina Dunajewskiego. W sanktuarium, otoczonym dróżkami Pana Jezusa i drużkami Maryji, poza misteriami Wielkiego Tygodnia, uroczyście obchodzony jest też sierpniowy odpust Zaśnięcia i Wniebowzięcia NMP. Kalwaryjskie uroczystości należą do najbardziej okazałych celebracji religijnych w Polsce.

• Zobacz też:

Do Kalwarii Zebrzydowskiej znów wyruszą prawdziwe tłumy. Jak będą wyglądać tegoroczne obchody Uroczystości Wniebowzięcia Maryi?

– Sierpień w Kalwarii Zebrzydowskiej jest szczególny, co potwierdzają wielotysięczne tłumy nawiedzające to święte miejsce w tym czasie – mówi w rozmowie z Głos24 o. Tarsycjusz Bukowski OFM, rzecznik Sanktuarium Pasyjno-Maryjnego w Kalwarii Zebrzydowskiej. – Uroczystość Wniebowzięcia Maryi jest tak w…

Mirosław HaładyjGłos24

Tegoroczne uroczystości odpustowe ku czci Zaśnięcia i Wniebowzięcia NMP odbędą się w dniach od 11 do 18 sierpnia. W bieżącym roku weźmie w nich udział łaciński patriarcha Jerozolimy, kard. Pierbattista Pizzaballa OFM. „Wierzymy, że obecność zwierzchnika katolików w ziemskiej ojczyźnie Chrystusa, przyczyni się do pogłębienia duchowej więzi pielgrzymów i przyjaciół Polskiej Jerozolimy – Kalwarii Zebrzydowskiej z chrześcijanami w Jerozolimie palestyńskiej oraz pobudzi naszą miłość do Ziemi Świętej, doświadczanej w ostatnim czasie dramatem wojny” - wyjaśniają bernardyni – opiekunowie sanktuarium.

Program odpustu

Niedziela – 11 sierpnia – XIX Niedziela Zwykła

• Msze św. 6.00, 7.00, 9.00, 11.00, 13.00, 15.00, 17.00, 19.00
• 15.00 – uroczysta Msza św. na rozpoczęcie odpustu, po niej procesja Współcierpienia NMP z bazyliki do Domku Matki Bożej – przewodniczy o. Egidiusz Włodarczyk OFM, Minister Prowincjalny
• ok. 18.00 – Nieszpory przy Domku Matki Bożej

Tydzień odpustowy od poniedziałku do soboty – 12-17 sierpnia

• 5.30 odsłonięcie cudownego obrazu NMP Kalwaryjskiej i Godzinki o Niepokalanym Poczęciu NMP
• 6.00 Msza św. z kazaniem
• 18.00 Nieszpory z kazaniem
• 20.30 różaniec, apel, zasłonięcie cudownego obrazu Matki Bożej Kalwaryjskiej

Poniedziałek – 12 sierpnia

• 6.00 Msza św. w intencji chorych i cierpiących
• Wtorek – 13 sierpnia – Uroczystość NMP Kalwaryjskiej
  6.00 Msza św. w int. rodzin
  11.00 Msza św. pod przewodnictwem abp. Adriana Galbasa SAC (suma)

Środa – 14 sierpnia

• 6.00 Msza św. w int. Ojczyzny

Czwartek – 15 sierpnia – Uroczystość Wniebowzięcia NMP

• 6.00 Msza św. w int. Ojca Świętego i Kościoła
• 11.00 Msza św. pod przewodnictwem o. Egidiusza Włodarczyka OFM, Ministra Prowincjalnego
• 19.00 Msza św. koncelebrowana przez bernardyńskich misjonarzy, wieczór misyjny

Piątek – 16 sierpnia – Odpust Matki Bożej Kalwaryjskiej

• 6.00 Msza św. w int. żyjących i zmarłych dobrodziejów sanktuarium
• 15.00 Nieszpory przy kaplicy Domku Matki Bożej – przewodniczy kard. Pierbattista Pizzaballa OFM, Patriarcha Jerozolimy – z udziałem abpa Marka Jędraszewskiego, Metropolity Krakowskiego po niej procesja Procesja Pogrzebu NMP
• 18.00 Msza św. przy kościele Grobu Matki Bożej pod przewodnictwem abpa Marka Jędraszewskiego

Sobota – 17 sierpnia – Kalwaryjski Dzień Młodych

• 6.00 Msza św. w int. młodych i o powołania do służby w Kościele
• 10.00 Droga Krzyżowa dla młodzieży na dróżkach
• 18.00 Nabożeństwo na Górze Ukrzyżowania i procesja światła do bazyliki
• 19.00 Msza św. dla młodzieży, przewodniczy kard. Pierbattista Pizzaballa OFM, Patriarcha Jerozolimy
• 20.00 wieczór uwielbienia

Niedziela – 18 sierpnia – Odpust Wniebowzięcia NMP

• Msze św. w bazylice: 6.00, 7.00, 9.00, 11.00 (przy ołtarzu polowym), ok.13.30, 15.00, 17.00, 19.00
• 6.30 Msza św. przy kościele Grobu MB w int. pielgrzymów i Procesja Wniebowzięcia NMP
• 11.00 Suma pontyfikalna przy ołtarzu polowym pod przewodnictwem abpa Marka Jędraszewskiego, Metropolity Krakowskiego, homilię wygłosi kard. Pierbattista Pizzaballa OFM, Patriarcha Jerozolimy
• 18.00 Nieszpory i procesja z figurą Matki Bożej Wniebowziętej

fot. Wikipedia